ای که هستی روز و شب جویای علم
تشنه و غواص در دریای علم
رفته در حیرت که حد علم چیست ؟
از کتب ، آیا کدامین خواندنی ست ؟
هر کسی نوعی از آن را رو کند
علم بر وفق طبیعت خو کند
آن یکی گوید: حساب و هندسه
جمله وهم است و خیال و وسوسه
وآن دگر گوید که : هان ! علم اصول
فدیه باشد بر خدا و بر رسول
کاش حد علم را دانستمی !
تا از این تشویش و حیرت رستمی
گر تو را مقصود ، علم مطلق است
حد آن نزد قدیم بر حق است
علم مطلق ، بی حد و بی منتهاست
حد بی حد ، باز بی حد را سزاست
ور بود مقصود تو ای حق پرست
حد علمی کان کمال انفس است
علم آن باشد که بنماید رهت
علم آن باشد که سازد آگهت
علم آن باشد که بشناسی به وی
لطف و فیض قادر و قیوم و حی
پس بدانی قدرت بی حد او
فیض و جود و نعمت بی عد او
آن به تعظیم آردت بی اختیار
واین کند در جمله حال امیدوار
بی تصنع حب خود در دل کند
بی تکلف بر عمل مایل کند
چون ز روی شوق کردی بندگی
آن زمان داری نشان زندگی
آن که در طاعت ، دلش افسرده است
گر به ظاهر زنده ، باطن مرده است
قوم جهال ار عبادت می کنند
بیشتر از روی عادت می کنند
یا عوامی را به خود داعی بود
یا برای دنیوی ، ساعی بود
از کتاب نان و پنیر شیخ بهایی